De paradox van de zorgverzekeraar

Met bijna 5.600 collega fysiotherapeuten, is de Facebookgroep Actiegroep Fysiotherapie je waarschijnlijk wel bekend. Een fijne groep met goede en waardevolle discussies. En waar nieuwe ontwikkelingen snel en collegiaal gedeeld worden. Geschikt voor alle collega's. 

In veel van die discussies gaat het (uiteraard zou ik bijna zeggen) over de rol van de zorgverzekeraars. Vaak heerst er soort aanname dat zorgverzekeraars er gelijkwaardig inzitten gericht op optimale zorg. Ik zie voornamelijk dat hun adagium zinnige en zuinige zorg paradoxaal is. Van wat zij zeggen, is het tegenovergestelde waar.

Zorg met zorgverzekeraar is veel duurder

Als je kijkt naar zuinige zorg (zuinig al zo'n verschrikkelijke term) dan is toch vanaf 2006 (intrede marktwerking) gebleken dat zorgverzekeraars met hun bemoeienissen de zorg veel duurder hebben gemaakt. Kwaliteit hier, PREM's daar, Regels hier, Afvinklijstje daar. Pakket aan verstikkende bureaucratie en veel meer en hoge salarissen door allerlei lagen die nog nooit een patiënt van dichtbij hebben gezien, laat staan een behandeling hebben uitgevoerd.  De conclusie is klip en klaar. Als de zorgverzekeraar zich ermee bemoeit blijkt de zorg heel veel duurder. Zuinige zorg is de zorg zonder al die bemoeienis van de zorgverzekeraar.

Zinnig kan een zorgverzekeraar niet beoordelen

Dat het zogenaamde zinnige deel (nog erger). Zinnig kan de zorgverzekeraar helemaal niet beoordelen want dan moet je toch minimaal over vakinhoudelijke kennis en vooral ervaring beschikken. Laat nu juist de zorgverzekeraar zijn die juist die kennis en ervaring volledig ontbeert. Ze behandelen schadeformulieren en geldstromen, maar patiënten? 

je moet toch minimaal over vakinhoudelijke kennis

en vooral ervaring beschikken.

Ondanks een volledig gebrek aan die essentiële factoren leggen ze professionals in het veld wel eisen op. Geen eisen die gaan over de zinnigheid van de behandeling, want die kennis is er niet, maar volgens hun vertrouwde principes: het bedrijfseconomische fundament. Dan krijg je werkelijk waanzinnige zaken als behandelindex, omzetplafonds (neem me niet kwalijk signaleringsmoment), uitzetten PREM's, protocollen. De nieuwste waanzin komt van MENZIS die eist dat een fysiopraktijk 1,5 Fte moet hebben in 2019. Je zou er om lachen als het niet pure ernst is. Een bedrijfseconomisch fundament voor zinnigheid van behandelen slaat nergens op in de zorg natuurlijk. Immers als je het vak kent, weet en zie je elke dag dat afwijken van protocollen een kenmerk van vakinhoud is. 

Zinnig bepaalt uiteindelijk de patiënt, de professional en de beroepsgroep. Natuurlijk wil ik weten wat de patiënt van mijn manier van werken vindt, maar ik bepaal wel zelf hoe ik mijn feedback organiseer. Feedback die tijdens de behandelingen overigens al wordt gegeven, ik zou zeggen we doen bijna niet anders. Zinnigheid? Daar heeft de zorgverzekeraar ook al geen rol. Evenmin om kwaliteit te kunnen beoordelen. Zij kennen alleen immers financiële stromen en hebben een bedrijfseconomische grondslag. Niets mis mee, maar laat ze dan ook doen waar ze voor bestaan. Of is het logisch dat mijn accountant een bepaalde manier van behandelen aangeeft afhankelijk van de jaarcijfers?

Of is het logisch dat mijn accountant een bepaalde manier van behandelen aangeeft afhankelijk van de jaarcijfers

Maximale controle en sturing

Het is een mooie verpakking voor om maar 1 doel te bereiken: maximale controle en sturing. Dat is hun businessmodel. De voordelen zijn legio. Zo kun je redelijk eenvoudig je eigen winst maximaliseren, betere aandeelhouderswaarde creëren, jezelf betere belonen (waarbij de Balkenende norm meer uitzondering dan regel lijkt). Geen pressiemiddel wordt daarbij geschuwd. De juridische randen worden steeds weer opgezocht.

Als je daarbij dan steeds framed dat 'de zorg onbetaalbaar is' en ze - dat doen ze heel goed - het voor elkaar krijgen dat iedereen dat gelooft, dan heb je jezelf een comfortabele positie gegeven. En het is comfortabel. Kijk eens naar het aantal ex-politici dat een zorgverzekeraar als nieuwe werkgever heeft.

WiBoCrise

Van Kooten en de Bie noemden dat in de tachtiger jaren van de vorige eeuw: WiBoCrise of vrijelijk vertaald: Witte Boorden Criminaliteit, maar dan wel met gemeenschapsgeld waarbij collectiviteiten de basis vormen voor de houdbaarheid van het systeem. Met collectiviteit bedoelen we in dit geval dus niet collectief 'de zorgruif' leeg(vr)eten.

Gelukkig zien steeds meer mensen deze WiBoCrise. De boosheid en weerstand groeit. Dat is goed want zo ontstaan steeds meer gaten in dit schimmige bastion en kunnen we corrigeren wat fout was en is.

Kortom: de aanname dat een zorgverzekeraar meerwaarde heeft voor de zorg is ridicuul gebleken. De haarscheurtjes veroorzaken langzamerhand constructieve schade. Wel een beetje jammer dat zorgverleners dreigen koppie onder te gaan voordat het ‘zichtbaar’ wordt voor iedereen.